Eten heeft meerdere rollen in ons leven. Allereerst is eten een eerste levensbehoefte. Je lichaam heeft brandstof nodig, zoals een auto benzine, om te blijven functioneren. Daarnaast heeft eten ook een emotionele rol. Als we iets te vieren hebben hoort daar iets lekkers bij, bij een uitvaart komt vaak ook een koffietafel. Is je kind gevallen dan wordt de pleister op de knie vaak gecombineerd met een snoepje. Op momenten dat je somber bent, stress hebt en niet lekker in je vel zit ook dan wordt er vaak iets te eten gepakt. De vraag is dan heb je honger of eet je om een andere reden?
In dit blog neem ik je mee langs twee verschillende soorten honger, hoe je ze kunt herkennen en leg ik uit waarom je niet altijd moet eten als je honger hebt.
Wat is honger?
In de Van Dale staat de volgende definitie van honger:
hon·ger (de; m)
1 behoefte aan voedsel: honger hebben als een paard erg hongerig zijn
2 hevige begeerte: honger naar macht; (België) op zijn honger blijven (zitten) niet (meteen) krijgen wat je hebben wilt
hon·ge·ren (hongerde, heeft gehongerd)
1 honger lijden
2 (+ naar) sterk verlangen naar
Honger is dus de behoefte aan voedsel of misschien wel een hevige begeerte hebben en dat kan naar eten zijn maar ook naar iets anders wat je met eten wilt oplossen.
Dit maakt het ook gelijk lastig, want hoe weet je nu waarom je honger hebt?
Heb ik echt honger?
Als je honger hebt dan heb je waarschijnlijk wel echt honger alleen is de vraag waarom heb je honger? Voor het gemak ga ik er nu even van uit dat als je die vraag stelt je bedoeld of jouw lijf brandstof nodig heeft. Deze soort honger wordt wel maaghonger of buikhonger genoemd.
Maaghonger krijg je als je lichaam bouw- en voedingsstoffen nodig heeft. Je maag is leeg en maakt een knorrend geluid omdat je langere tijd niks gegeten hebt. Je hebt dan vooral behoefte aan voedzaam eten. Voedzaam eten is voedsel dat goed te herkennen is als eten. Voedsel wat zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke bron blijft. Als je maaghonger hebt en je hebt wat gegeten dan ben je na die maaltijd voldaan. Je maag is weer gevuld en je lichaam haalt daar alles uit wat het nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Als je maaghonger hebt dan is het belangrijk om te eten.
Waarom blijf ik maar eten?
‘Zelfs al heb ik net gegeten, als jij nu wat voor me zet dan neem ik het toch’ of ‘ik kan nooit 1 handje nootjes nemen, het lijkt wel of het altijd alles of niets moet zijn’. Dit zijn dingen die ik mijn klanten vaak hoor zeggen en misschien herken jij het ook wel?
Dit is een heel ander soort honger, je lichaam heeft dan helemaal niet de behoefte aan voeding maar aan (op)vulling. Je hebt het dan over hoofdhonger of onrusthonger.
Deze soort honger gaat vaak niet weg als je iets gegeten hebt. Je blijft een hol gevoel houden, je wilt méér. Het blijven eten is prettig, maar het heeft ook weer iets onrustigs. Het maakt je in dit geval niet uit wat je eet, je duikt de kast in en alles wat voor handen is voldoet. Het moet makkelijk en snel, je gaat niet eerst iets uitgebreid klaar maken.
Onrusthonger ook weleens gewoontehonger genoemd, komt ook vaak op vergelijkbare momenten of situaties. Bijvoorbeeld als je thuiskomt na je werk, na het maandelijkse teamoverleg of als je alleen thuis bent. Op dit soort moment wil je een bepaald gevoel weg krijgen door te eten, je verveelt je of je vindt dat je een beloning verdient. Misschien voelt je je eenzaam of verdrietig.
Hoe herken je echte honger?
Nu je weet dat er twee soorten honger zijn kan ik me voorstellen dat je je afvraagt hoe je weet welke soort honger je hebt?
Als je honger hebt dan kun je jezelf de vraag stellen: ‘Waar heb ik behoefte aan?’. Bedenk op zo’n moment eens bij jezelf ‘als ik nu een paar boterhammen zou eten met kaas is deze honger dan over?’. Vaak weet je het antwoord dan zelf heel goed… En weet je ook dat als je antwoord nee is je dus geen behoefte hebt aan voedingsstoffen voor je lichaam. Je hebt dan behoefte aan iets anders wat je eigenlijk niet oplost door te eten.
Een groot verschil tussen de twee soorten honger is dat je hongergevoel bij maaghonger langzaam op komt zetten, je hebt er niet direct ‘last’ van. Het is meestal ook een moment dat past bij het tijdstip van de dag, het is tijd voor het ontbijt, de lunch of je avondeten. Het mag dan gerust even duren tot je gaat eten en je kan wachten met eten tot je een maaltijd hebt bereid. Bij onrusthonger is dit anders de honger de honger ineens opzetten en die honger moet ook meteen gestild worden.
Hoe ga je om met honger?
Als je weet welke soort honger je hebt dan kun je daar ook beter mee omgaan. Begrijp me niet verkeerd, af en toe jezelf gewoon eens lekker laten gaan met die zak chips of een reep chocola is echt geen probleem! Het wordt wel een probleem als je dit structureel doet. Als je afhankelijk wordt van eten terwijl je eigenlijk geen honger hebt of misschien zelfs vol zit van je maaltijd. De kans is dan groot dat je kleding in een grotere maat moet gaan kopen en je steeds meer baalt van jezelf.
Herken je de onrust of hoofdhonger bij jezelf? Hoe lastig ook, probeer er niet altijd aan toe te geven en afleiding te zoeken door even iets anders te gaan doen.
Wat je ook kan doen is een tijdje een dagboekje bij houden waarin je opschrijft wat je eet en hoeveel, wanneer je eet en hoe je je voelt. Als je dit wat langer bijhoudt dan zal je waarschijnlijk patronen gaan ontdekken in je hongergevoel.
Lees ook het verhaal van Wies.
Wies voelde zich futloos en had het idee dat haar lichaam niet meer meewerkte.
Ze leerde om haar honger te herkennen en kleine aanpassingen te maken. Ze kreeg weer grip op haar eetgedrag en voelde zich beter in haar lichaam.
Wil je weten hoe Wies dit veranderde en wat jij hiervan kunt leren? Je leest het verhaal hier.